Kapitan Jamróz, czyli www.1945.com.pl / Captain Jamroz, that is: www.1945.com.pl

Proza Marcina Ciszewskiego jest w pewnym sensie literackim ucieleśnieniem moich dziecięcych fantazji. Tym bardziej martwi mnie fakt, że „Kapitan Jamróz” wygląda na ostatnią część przygód 1. Samodzielnego Batalionu Rozpoznawczego. Jeśli faktycznie „to jest już koniec, nie ma już nic”, to Marcin Ciszewski wynagradza to porządnym „fatality” kończącym powieść i całkiem ciekawą wizją alternatywnej wersji historii Polski. 

Marcin Ciszewski’s fiction is a kind of a literary embodiment of my childhood fantasies. This makes me even more anxious about the fact that “Captain Jamroz” might be the final part of the story of the 1^st Independent Reconnaissance Battalion. If this is in fact “game over”, then I have to tell you that Marcin Ciszewski recompensates it with a real "fatality-type" blow that ends the book and a pretty interesting vions of the alternative version of Poland's history.  

"Kapitan Jamróz" ukazał się nakładem Wydawnictwa Warbook.
/ "Captain Jamroz" was published by Warbook.

 

Na długo nim Marcin Ciszewski wydał "www.1939.com.pl", jako dzieciak, bawiąc się znanymi z PRL-u żołnierzykami, myślałem o tym, jak by to było fajnie, gdyby nowoczesny, uzbrojony po zęby myśliwiec, po wpadnięciu w jakąś dziwną burzę, przeniósłby się w czasie do 1939 r. Oczami wyobraźni widziałem, jak pociski z jego działka i rakiety rozłupują po prostu niemieckie albo sowieckie czołgi, strącają myśliwce i bombowce, by finalnie spowolnić atak.

Long before Marcin Ciszewski published "www.1939.com.pl", as a kid, while I was playing the toy soldiers known from the PRL-era, I often thought how cool it would be if a modern aircraft, fully armed, due to a strange storm of a kind, travelled in time to 1939. I could see, using my imagination, the bullets from his cannon and rockets cutting in half the German or Soviet tanks, knocking down planes and bombers and as an effect - slowing down the attack. 

Oczywiście, z czasem przestałem bawić się żołnierzykami, ale wizja podróży w czasie i spuszczenia łomotu najeźdźcom przy użyciu nowoczesnej broni w głowie pozostała – także w kontekście filmu o takiej właśnie fabule. Możecie sobie więc wyobrazić, z jakim zapałem zabrałem się za lekturę "www.1939.com.pl" i z jaką radością przyjmowałem kolejne części.

Of course, at some point I stopped playing toy soldiers, but the vision of the time travel and kicking the invaders' asses, using the modern weaponry, stayed in the head – seen also as a movie with a similar plot. So you can image how heatedly I started reading the first book – "www.1939.com.pl" and how much I enjoyed the next parts.

Marcin Ciszewski w kolejnych odsłonach przenosił nas w różne momenty alternatywnej wersji historii II wojny światowej czy czasów współczesnych (jak np. w "www.ru2012.pl"), kluczowe dla Polski. „Kapitan Jamróz” to przełom 1944 i 1945 roku. Z nieukrywaną satysfakcją i radością czytałem o  wygranym Powstaniu Warszawskim, kiedy śmiałym uderzeniem wybito zwyrodnialców mających zniszczyć stolicę, odrzucono Niemców i tym samym uratowano mieszkańców Warszawy przez rzezią. 

Marcin Ciszewski in the following parts of the story took us to various moments of the alternative history of WW2 or modern times (as in "www.ru2012.pl"), essential for Poland. Action of “Captain Jamroz” takes place around 1944 and 1945. With a true satisfaction I read about the successful Warsaw Uprising where with a daring strike degenerates, that were supposed to destroy the capital city, were cut like grass and so the Germans were pushed away from the Warsaw and its citizens were saved from the massacre. 

Po intensywnym początku, akcja powieści zmienia swoje tempo i charakter. Żołnierze schodzą do podziemia, a efektowne sceny bitewne zastępuje gra wywiadów, która prowadzi do spektakularnego finału. Intryga, choć możemy domyślać się dalszego jej rozwoju, nie jest jednak w pełni przewidywalna, co pozwala utrzymać napięcie przez cały czas trwania lektury. 

After an intensive opening, the action changes its pace and character. The soldiers keep a low profile and effective battle scenes are replaced with the game of the intel that leads to a spectacular finale. The intrigue, although we might guess how it can develop, is not fully predictable wnich allows the author to keep the tension for the whole time of reading. 

Centralną postacią jest, oczywiście, tytułowy kapitan Leszek Jamróz, choć wszystkie pojawiające się postaci są ciekawie i realistycznie zarysowane, także pod kątem dylematów dotyczących sensu dalszych działań i funkcjonowania w rzeczywistości, w której gdzieś tak prawdopodobnie żyją ich dziadkowie.  Nie brakuje odniesień do poprzednich części cyklu oraz licznych scen, w których technologia, kultura i mentalność AD 1944/45 stykają się z ich wersją z początku XXI wieku. Osobiście, spodobał mi się pewien motyw w scenach przesłuchań sowieckiego oficera,  którym autor mruga do czytelnika znającego współczesne kino wojenne. 

The main protagonist is, needles to say, the titled Captain Leszek Jamroz, although all the characters that appear in the book are realisticly depicted, also in terms of dilemmas concerning the meaning of furthter actions and living in the world where somewhere their granparents probably exits, What you will also find are references to the previous parts of the cycle and numerous scenes where the technology, culture and mentality AD 1944/45 meets their versions from the beginning of the 21^st century. Personally, I really like the motif present in the interrogation scenes with a soviet officer, where the author blinked to the readers familiar with the modern war cinema. 

A skoro o tym mowa, zdecydowanie cykl powieści Marcina Ciszewskiego zasługuje na przeniesienie na srebrny ekran - potencjał alternatywnej historii wydarzeń II wojny światowej jest ogromny! Przy obecnym poziomie profesjonalizmu grup rekonstrukcyjnych (jak np. GRF Bemowo), których członkowie nie tylko statystują w wielkich produkcjach, ale i występują w nich w rolach głównych (jak w powstającym krótkometrażowym filmie Oblitus: Rise of the Forgotten), role żołnierzy wszystkich stron konfliktu mamy obsadzonych. Jeśli sponsorzy produkcji nie dopiszą, są jeszcze wierni czytelnicy, a crowdfunding u nas rozwija się całkiem porządnie. Trzymam kciuki! Cały cykl powieści Marcina Ciszewskiego z przyjemnością zacznę od początku, w międzyczasie polecając Wam "Kapitana Jamroza" jako doskonałe zakończenie (?) historii.

And since the cinama was mentioned, in my opinion Marcin Ciszewski’s fiction should definitely made into a movie - the potenttial of the alternative history of WW2 is monumental! With the professionalism of today's reenactment groups (e.g. GRF Bemowo) who do not only work as extras in big-screen productions, but also play the main protagonists (e.g. in the short movie Oblitus: Rise of the Forgotten), we actually have all the soldiers roles, from all sides of the conflict, set and ready. If the sponsors' support won't work, then we still have the readers, and crowdfunding is developing really well. I cross my fingers! The whole cycle of Marcin Ciszewski's books I will start reading again from the beginning with pleasure, and in the meantime I truly recommend "Captain Jamroz" as a great finale (?) of the story.